SAAB JAS-39 Gripen Hakkında

SAAB JAS-39 Gripen:

JAS kodu İsveçce “Jakt” (Av), “Attack” (Taarruz) ve “Spaning” (keşif) kelimelerinin başharflerinden meydana gelmektedir. Bunun da manası her “Gripen”in bu üç görevi de yerine getirebileceğidir.

1982’de  bütün sahalardaki ileri teknolojileri kullanarak küçük fakat hakiki manada çok maksatlı bir uçak yapmaktı. Sonraları “Gripen” adı verilen ilk prototip 8 Aralık 1988’de uçuşunu yaptı.

Uçuş özellikleri ve performansı av görevlerinde büyük gereksinim duyulan hız, ivme ve dönüş yeteneği için optimize edilmiştir. Delta kanatlara ilaveten kanard kanatçıklar iniş ve kalkışta çok iyi performans , uçuşta da üstün karakteristikler sağlamaktadır. Üç adet MFD ve geniş açılı HUD’un da bulunduğu avionikler “programlanmış” bir uçuşu mümkün kılmaktadır.

Gripen’in önceki jenerasyon savaş uçaklarına karşı çok daha ileri fleksibilite sağlamakta, işletme masrafları ise örneğin Viggen’inkinin üçte ikisi kadar olmaktadır. Buna rağmen bütün görevlerde daha iyi bir performans sağlamakta, fakat satın alınması ve işletmesi pahalı bir uçak olmamaktadır.

2000 Mart’ına kadar İsveç Hava Kuvvetleri’ne 85’den fazla Gripen teslim edilmiştir. Gripen’ler üç grup halinde, 30, 110 ve 64’lük partiler halinde sipariş edilmiştir. Son iki grubun 14’ü iki kişilik olacaktır. İlk iki partidekilerin tek kişilikleri JAS-39 A, iki kişilikleri JAS-39 B, üçüncü partidekilerin tek kişilikleri ise JAS-39 C ve iki kişilikleri de JAS-39 D olarak adlandırılmışlardır. Üçüncü parti 2003-2006 arasında teslim edilecektir ve uçakların tamamı 2007’de hizmete girmiş olacaktır.

İhracat modeli BAE ile Saab tarafından pazarlanmaktadır ve bu model İsveç Hava Kuvvetleri versiyonunun aynı olmayacaktır. Konfigürasyonunun nasıl olacağı ise müşteri taleplerine göre belirlenecektir. Ancak JAS 39C’ye benzer olacağı söylenebilir.

NATO-uyumlu bir prototip te hazırlanmış bulunmaktadır. Uyumluluğa ilaveten içeri çekilebilen bir havada yakıt ikmal probuna sahip olaktır. Bu probun takılması için diğer sistemlerden hiçbir fedakarlıkta bulunulmamıştır. Bu modelde gövde içine, görevlerin uzayabilmesine karşılık oksijen jeneratörü ilave edilmiştir.

Gripen aktif bir şekilde Avusturya, Brazilya, Çek Cumhuriyeti, Polonya ve Hollanda’da pazarlanmaktadır